Νέα ναυτιλιακά κέντρα και η άνοδος του 19ου αιώνα
Μετά την καταστροφή των παλιών κέντρων, αναδείχθηκαν νέα - με σημαντικότερο τη Σύρο. Το νησί, που δέχθηκε πρόσφυγες από τη Χίο, βρισκόταν σε στρατηγική θέση στο κέντρο του Αιγαίου και έγινε ισχυρό ναυτιλιακό κέντρο χάρη στη δυναμική παρουσία των ελληνικών παροικιών σε λιμάνια της Νότιας Ρωσίας και της Κωνσταντινούπολης.
Ο 19ος αιώνας ήταν περίοδος κρίσης λόγω του ανταγωνισμού και των υψηλών κοστών των ατμοπλοίων. Παρ' όλα αυτά, η ελληνική ναυτιλία είχε ανοδική πορεία - η χωρητικότητα αυξήθηκε από 100.000 τόνους (1840) σε 300.000 τόνους (1866)! Παράλληλα, το κράτος επένδυσε σε δημόσια έργα όπως λιμάνια και σύστημα φάρων.
Η μετάβαση στην εποχή του ατμού απαιτούσε μεγάλα κεφάλαια που αναζητήθηκαν μέσω εταιριών και της συμμετοχής του κράτους και τραπεζών. Στα τέλη του αιώνα, η ελληνική ναυτιλία άκμασε χάρη στην κυριαρχία των Ελλήνων επιχειρηματιών στις μεταφορές του Δούναβη. Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος όμως προκάλεσε υποδιπλασιασμό του ελληνικού εμπορικού στόλου.
Σκέψου: Πώς η τεχνολογική εξέλιξη (ατμόπλοια) άλλαξε τους "κανόνες του παιχνιδιού" στη ναυτιλία;